Miejski SIP

System Informacji Przestrzennej Gdańska

Budowę Systemu Informacji Przestrzennej (SIP) Miasta Gdańska zainicjowano w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Początkowo wysiłki związane z budową SIP skoncentrowano na jednostkach, dla których korzystanie z informacji przestrzennej jest podstawową dziedziną pracy, ale później stopniowo zaczęto wprowadzać SIP wszędzie tam, gdzie jego wykorzystanie daje wymierne korzyści.

Stale rozbudowywane miejskie zasoby SIP administrowane przez Biuro Informatyki obejmują obecnie około 150 tematycznych warstw mapowych. Warstwy o podstawowym znaczeniu dla miasta (budynki, działki, ulice itp.) są utrzymywane przez Biuro Informatyki i Wydział Geodezji, a plany przestrzenne tworzone przez Biuro Rozwoju Gdańska są przetwarzane przez Wydział Urbanistyki i Architektury.

Struktura SIP Miasta Gdańska

Koordynatorem miejskiego SIP Gdańska i autorem większości rozwiązań systemowych jest Biuro Informatyki Urzędu Miejskiego w Gdańsku, ściśle współpracujący z pozostałymi jednostkami organizacyjnymi urzędu. W Biurze Informatyki użytkuje się oprogramowanie ArcGIS firmy ESRI oraz MapINFO, które umożliwia wizualizację i przetwarzanie danych przestrzennych i opisowych, a także przeprowadzanie analiz przestrzennych oraz tworzenie map i raportów.

W skład SIP Miasta Gdańska wchodzą trzy podstawowe grupy zasobów działające w znacznej mierze oddzielnie i administrowane w trzech różnych miejscach:

• Zasoby geodezyjne (mapa zasadnicza, mapa ewidencji gruntów i budynków, numeryczny model terenu) administrowane przez Wydział Geodezji UMG

• Zasoby związane z planowaniem przestrzennym (plany zagospodarowania przestrzennego) tworzone przez Biuro Rozwoju Gdańska i administrowane przez Wydział Urbanistyki i Architektury

W rozbiciu szczegółowym zasoby SIP Urzędu Miejskiego w Gdańsku zawierają ponad 150 różnych warstw mapowych, które w większości przypadków posiadają zintegrowaną tekstową bazę danych. Dane te podlegają okresowej, systematycznej weryfikacji, dzięki czemu zachowują możliwie najwyższy stopień aktualności. Są ponadto stopniowo rozbudowywane o kolejne warstwy mapowe, dzięki czemu tworzą coraz pełniejszy cyfrowy obraz miasta, znakomicie wpisujący się system komputerowego wspomagania zarządzania miastem i wspomagania podejmowania decyzji administracyjnych i organizacyjnych.

Podstawowe źródło informacji przestrzennych dla obszarów miejskich stanowią dane geodezyjne. Prowadzenie zasobu geodezyjnego i kartograficznego, którego trzon stanowi mapa zasadnicza i mapa ewidencji gruntów i budynków należy do zadań zleconych administracji rządowej i jest realizowane głównie w oparciu o oprogramowanie inżynierskie Bentley Microstation wzbogacone o specjalistyczne rozszerzenia funkcjonalne.

Mapa zasadnicza, administrowana przez Wydział Geodezji, jest wielkoskalowym opracowaniem kartograficznym zawierającym aktualne informacje o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólnogeograficznych oraz elementów ewidencji gruntów i budynków, a także nadziemnych, naziemnych i podziemnych sieci uzbrojenia terenu. Jest podstawowym materiałem kartograficznym, wykorzystywanym do zaspokojenia różnorodnych potrzeb gospodarczych, a w szczególności zagospodarowania przestrzennego, katastru nieruchomości i powszechnej taksacji. Służy do celów administracyjnych, prawnych, ewidencyjnych i projektowych. Mapa zasadnicza w całości prowadzona jest w postaci numerycznej. Jako platformę programową stosuje się Microstation GeoGraphics firmy Bentley wraz z nakładkami dedykowanymi konkretnym zadaniom. Dane przechowywane są w przestrzennej bazie danych ORACLE. Kopie fragmentów mapy zasadniczej są udostępniane odpłatnie jednostkom wykonawstwa geodezyjnego, przedsiębiorstwom branżowym i innym zainteresowanym jej treścią.

Ewidencja gruntów i budynków stanowi podstawę planowania przestrzennego, wymiaru podatków, oznaczenia nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej i gospodarki nieruchomościami. Do prowadzenia ewidencji gruntów, budynków i lokali wykorzystuje się aplikację TurboEwid przechowującą dane graficzne i opisowe w bazie danych ORACLE.

Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Gdańsku prowadzi również bazę cen nieruchomości dla obszaru miasta Gdańska. Ewidencji podlegają ceny i wartości nieruchomości, adres, numery działek wchodzących w skład nieruchomości, rodzaje nieruchomości itp. Program pozwala na odnalezienie transakcji w bazie z dowolnie wybranego obszaru, a następnie typu nieruchomości. W wyniku wykonanych operacji , użytkownik otrzymuje mapę transakcji wybranego rejonu oraz odnoszący się do niego raport. Powstały zbiór umożliwia kreowanie polityki lokalnego samorządu w zakresie gospodarki nieruchomościami w odniesieniu do ustalenia wielkości opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów, prawa pierwokupu, opłat z tytułu dzierżaw nieruchomości komunalnych i ustalenia kryteriów przetargowych. Nie bez znaczenia jest fakt, możliwości wykorzystania bazy cen do analizy lokalnego rynku nieruchomości oraz skutków uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

W Biurze Rozwoju Gdańska, które jest odpowiedzialne za tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego stosuje się Microstation GeoGraphics firmy Bentley, wraz z dedykowaną nakładką Geoedytor. Z planów zagospodarowania przestrzennego, przekonwertowanych do formatu ESRI i zaimportowanych do aplikacji FSPlan, korzysta Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków. FSPlan przechowuje dane opisowe (karty terenu) w bazie danych PostgreSQL, a dane graficzne w formacie ESRI.

W Wydziale Środowiska użytkowana jest aplikacja do generowania mapy zanieczyszczenia hałasem, wykorzystująca utworzony numeryczny model terenu (NMT) dla gminy miasta Gdańska (w formacie Bentley). NMT znajduje ponadto zastosowanie w pracach planistycznych Biura Rozwoju Gdańska.